Karantinanın Psikolojik Etkileri
Karantina, hasta veya hasta olma riski olan bireylerin sağlık durumunu yakından takip etmek ve toplumu bu bireylerin taşıdığı hastalıktan korumak için onları toplumun kalanından ayrı tutmak olarak tanımlanır. Covid-19 salgını süresince karantina uygulaması virüsün yayılma hızını azaltmak için kullanılan en etkili uygulama olmuştur. Karantina toplum sağlığı için faydalı olsa da karantinada kalan bireyler, bu bireylerin yakınları ve onlara bakım veren sağlık çalışanları için büyük psikolojik zorluklar mevcuttur.
Karantina Stresörleri ve Psikolojik Etkileri
Karantina Sürecinde Stresörler
1) İzolasyon Kaynaklı Can Sıkıntısı ve Mahrum Kalma
Bireyin alışık olduğu rutininden mahrum kalması ve kısıtlı sosyal ve fiziksel temas kaynaklı yaşanan can sıkıntısı.
2) Yetersiz Kaynaklar
Bu kaynaklar hem günlük yemek ve su benzeri gibi kaynaklar hem de salgın ortamındaki yetersiz tıbbi malzemeleri kapsar. Kaynakların yetersizliği oluşu veya kaynakların yetersiz olduğuna dair düşünceler bireyde strese sebep olur.
3) Bilgilendirme Problemleri
Hükümetin geç veya eksik bilgi vermesi, şeffaf olmaması, karantina sebeplerini net bir şekilde açıklamaması ve kafa karışıklığına sebep olması kaygı ve strese sebep olabilir.
4) Uzun Karantina Süreleri
Araştırmalara göre10 gün ve üzeri karantina süreleri, ayrıca karantinayı karantina sırasında üzerine süre ilave ederek uzatmak toplumda strese ve kaygıya sebep olmaktır.
5) Hastalığa Yakalanma ve Hastalığı Bulaştırma Kaygısı
Bu kaygılar bireyin sağlık durumuna ve semptomlarına fazla dikkat etmek bunlar hakkında fazla endişe etmek olarak ortaya çıkabilir. Özellikle hamile kadınlarda ve küçük çocuk sahibi ailelerde bu kaygılara daha sık rastlanabilir.
Karantina Sonrasında Stresörler
1) Finansal Kayıplar
İş kaybı, sağlık masrafları ve beklenmeyen harcamalar özellikle dar gelirli bireylerde karantina sonrasında sosyoekonomik sıkıntılara sebep verebilir.
2) Damgalanmak
Aile bireyleri, arkadaşlar ve iş arkadaşları tarafından dışlanmak veya damgalanmak karantina sonrasında iş ortamında, okulda evde ve dışarda bireye farklı davranılması, bireye şüphe ve korkuyla yaklaşılması, bireyin ihmal edilmesi veya bireyden kaçınılması şeklinde yaşanabilir. Bu durumlara damgalayıcı söylemler de eşlik edebilir. Damgalama ve dışlanma özellikle bir takım azınlık etnik veya dini gruplara karşı daha şiddetli ortaya çıkabilir.
3) Bireyin “Normal” Rutinine Dönmesi
Bireyin alışık olduğu iş ve sosyal rutinlerine dönmesi birkaç günden birkaç aya kadar uzayabilir. Bunun farkında olmak bu süreçte kaygı, endişe ve hüsran konusunda yardımcı olabilir.
Karantina Sırasında Psikolojik İyi Olma Halini Destekleyici Davranışlar
1) Bir Müdahale Yöntemi Olarak İletişim
Yalın, anlaşılır ve pratik bir iletişim olumsuz psikolojik tepkileri azaltabilir ve uyumlu davranışları arttırabilir. Hastalığın doğası, karantinanın sebepleri başka önemli konular hakkında iletişim kurulurken seri, tekrar eden, bireylerin gelişim düzeylerine ve kültürlerine uygun bir dil kullanılması gerekir.
2) Sevdiklerimizle İletişimde Olmak
Sevdiklerimiz hakkında bilgi sahibi olmak duygusal olarak bizi iyi kıldığı gibi tavsiye edilen karantina davranışlarına uyumumuzu da arttırır. Örneğin, sevdiklerimizin sağlıklı ve güvende olduğunu bilmek stresimizi azaltırken bilgi eksikliğinde stresin artmasını beklenir. Karantina uygulaması başlamadan önce karantinaya alınacak bireylere sevdikleri ile karantina bitimine kadar görüşemeyecekleri için uygun bir vedalaşma ortama hazırlanmalıdır. Karantina sırasında ise teknoloji aracılığı ile iletişimleri sağlanmalıdır.
3) İzolasyonu ve Can Sıkıntısını Azaltmak
İzolasyon sırasında aktiviteler planlamak can sıkıntısını azaltabileceği gibi aynı zamanda bireylerin izolasyonun yarattığı negatif semptomlara olan dikkatini de azaltır. Karantina sırasında internet erişimi sosyal bağlantılarımızı idame ettirmek için önemlidir ama medyaya ne kadar maruz kalındığına dikkat edilmelidir. Çok fazla maruz kalmak veya güvenilir olmayan kaynaklara maruz kalmak stresi arttırabilir.
4) Kendimize İyi Bakmak
Sağlık çalışanları da karantina sürecinin psikolojik etkilerine karşı dikkatli olmalıdır. Özellikle başka hastalarla ilgilenen sağlık çalışanları bu durumun da stresiyle daha fazla etkilenebilirler. Uyumak, yemek yemek ve su içmek gibi temel ihtiyaçlarınızın görüldüğünden emin olun. Önceden belirlenmiş zamanlarda mola verin ve iş arkadaşlarıyla ve sevdiklerimizle vakit geçirin. Hasta bireylerle bir arada bulunmanızı gerektirecek bir işte çalışıyorsanız aileniz ve sevdiklerinizle dürüst bir şekilde bu durumun oluşturduğu riskleri konuşun. Hastalandığınız taktirde sevdiklerinizden ayrı bir şekilde karantinaya alınma ihtimaliniz için plan yapın.